Gan là một cơ quan vô cùng quan trọng và đa năng trong cơ thể của chúng ta. Có thể nói, gan là bộ lọc giúp cơ thể đào thải các chất độc và nhận lấy chất dinh dưỡng từ thực phẩm. Cùng Cà Tím tham khảo những thực phẩm và thói quen ăn uống giúp bảo vệ gan dưới bài viết này nhé!
Thực phẩm tốt cho gan
Quả bơ
Quả bơ là một nguyên liệu thường được sử dụng trong nhiều nền ẩm thực, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm tăng cường sức khỏe của gan.
Một nghiên cứu cho thấy quả bơ giúp giảm mỡ trong máu, chất béo và giúp chống lại tổn hại gan. Bên cạnh đó, các nghiên cứu khác cũng chỉ ra người thường ăn bơ thường có chỉ số khối cơ thể BMI thấp, vòng eo nhỏ và lượng cholesterol có lợi cao hơn so với người bình thường.
Cà phê
Có thể mỗi ngày bạn đều uống cà phê như một thói quen nhưng chưa nhìn nhận đúng lợi ích sức khỏe của thức uống này. Trên thực tế, cà phê có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh xơ gan, ung thư gan và hình thành các vùng xơ cứng ở gan. Uống cà phê một cách điều độ và thường xuyên có thể làm giảm sự phát triển của bệnh gan.
Để đảm bảo cơ thể nhận được lợi ích tối đa từ cà phê, bạn nên lưu ý hạn chế tối đa hoặc không cho thêm đường và các chất kem béo nhân tạo vào ly cà phê của mình nhé! Bạn có thể sử dụng các loại sữa ít béo, sữa đậu nành, sữa hạnh nhân, hoặc cho thêm bột quế và bột cacao với cà phê hàng ngày.
Tuy nhiên, bạn cũng không nên uống quá 3 hoặc 4 ly (khoảng 240ml/ly) cà phê mỗi ngày vì uống quá nhiều sẽ làm giảm hiệu quả bảo vệ.
Cá béo
Cá có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của gan, đặc biệt là các loại cá béo.
Một nghiên cứu vào năm 2015 cho thấy, các loại cá béo (như cá hồi) giúp giảm tình trạng viêm nhiễm và tích tụ mỡ trọng gan, đồng thời giảm chỉ số khối BMI. Cũng trong nghiên cứu trên, các nhà khoa học nhận ra những người ăn cá từ 2 lần trở lên mỗi tuần sẽ giảm tỷ lệ mỡ trong máu và giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư gan, từ 40 – 52%.
Dầu olive
Sử dụng dầu olive trong một thời gian dài sẽ giúp tăng cường sức khỏe tim mạch của bạn. Một số nghiên cứu nhỏ cho thấy dầu olive có thể giúp giảm lượng ezymes và mỡ trong gan, là các nguyên nhân gây bệnh về gan. Bên cạnh đó, loại dầu này cũng làm tăng lượng cholesterol có lợi trong máu nên sẽ mang lại một số lợi ích cho gan của bạn.
Bạn nên lưu ý rằng dầu olive khá giàu năng lượng, do đó, cần dùng một cách vừa phải. Bạn có thể rưới một ít dầu vào món salad trộn, dùng để xào rau củ.
Quả óc chó
Các loại hạt, khi tiêu thụ với số lượng ít, là món ăn vặt lành mạnh giàu dinh dưỡng và chất béo có lợi. Ngoài lợi ích cải thiện sức khỏe tim mạch, các loại hạt cũng giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh lý về gan. Trong số đó thì óc chó là tốt nhất vì giúp giảm nhẹ bệnh gan nhiễm mỡ. Lý do là quả óc chó chứa nhiều chất chống oxy hóa và acid béo, và omega 3. Bạn có thể cho thêm quả óc chó vào các loại salad, yến mạch hoặc yogurt hàng ngày của mình.
Các loại carbohydrate phức tạp
Những năm gần đây, phong trào cắt giảm carb (carbohydrate) hay chất bột đường, trong bữa ăn được nhiều người ưu chuộng vì mục đích giảm cân và cải thiện sức khỏe. Tuy nhiên, để đảm bảo hoạt động của cơ thể, bạn cần có một chế độ dinh dưỡng cân bằng giữa carb, protein và chất béo có lợi.
Để nhận được nhiều lợi ích sức khỏe, bạn có thể ăn các loại thực phẩm chứa carb phức tạp (hay carb chưa qua tinh chế) vì chúng trao đổi chất chậm hơn và ngăn đường huyết tăng cao đột ngột. Các loại thực phẩm chứa carb phức tạp như gạo lức, bánh mí và mỳ Ý nguyên cám, yến mạch nguyên hạt, lúa mạch đen, bắp, có rất nhiều chất dinh dưỡng như kẽm, vitamin B và giàu chất xơ. Đây đều là những chất dinh dưỡng rất quan trọng cho sức khỏe của gan và quá trình trao đổi chất.
Những thói quen ăn uống giúp bảo vệ gan
Thay đổi lối sống có thể giúp cho gan khỏe mạnh mà không cần các liệu pháp giải độc gan bằng thuốc, dưới đây là một số phương pháp hiệu quả bệnh nhân cần lưu ý:
Hạn chế sử dụng rượu bia
Gan chỉ có thể xử lý một lượng bia, rượu nhất định cùng một lúc, gan phải làm việc nhiều hơn khi bạn uống càng nhiều bia rượu. Theo thời gian, điều này có thể dẫn đến viêm, xơ hoặc ung thư gan. Do đó, hạn chế sử dụng bia, rượu là cách tốt nhất để bảo vệ lá gan của bạn.
Xây dựng một chế độ ăn uống cân bằng hàng ngày
Ăn nhiều trái cây cùng chất xơ từ rau, quả hạch, hạt và ngũ cốc nguyên hạt. Đảm bảo bổ sung protein cho các enzym giúp cơ thể giải độc một cách tự nhiên.
Tránh các đồ ăn nhanh
Đồ ăn nhanh thường chứa nhiều dầu mỡ, hàm lượng carbohydrate cao, dễ dẫn tới thừa cân, béo phì và các bệnh lý chuyển hoá như đái tháo đường.
Giữ cân nặng hợp lý
Giảm cân, duy trì chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 18,5 -22,9 Kg/m2, duy trì vòng bụng dưới 90 cm ở nam và dưới 80 cm ở nữ.
Tập thể dục hàng ngày
Tập thể dục thường xuyên, ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần. Trường hợp có bệnh lý tim mạch, hô hấp, cần tập luyện theo chế độ chuyên khoa hướng dẫn để đảm bảo an toàn. Tránh tập luyện quá sức làm nặng thêm tình trạng bệnh.
Giảm các nguy cơ có thể dẫn đến bệnh lý viêm gan virus
Tiêm vaccine phòng bệnh viêm gan, không quan hệ tình dục không có “bảo vệ” với những người mà bạn không biết. Không dùng chung đồ vệ sinh cá nhân như bàn chải đánh răng, dao cạo râu… Không sử dụng chung bơm tiêm. Tránh ăn đồ ăn chưa được nấu chín để phòng các bệnh viêm gan virus lây qua đường tiêu hoá.
Đi khám định kỳ nếu có bệnh lý gan mạn tính
Những bệnh nhân viêm gan B, C mạn tính, bệnh gan do rượu, xơ gan cần đi khám định kỳ nhằm tầm soát ung thư gan. Nếu ung thư gan được phát hiện và điều trị từ giai đoạn sớm sẽ mang lại hiệu quả tốt.
Đặc biệt, hiện nay hội chứng chuyển hoá đang có xu hướng gia tăng ở các nước đang phát triển. Đây là một trong những nguyên nhân gây bệnh lý gan mạn tính, gọi là bệnh lý gan nhiễm mỡ không do rượu. Bệnh lý này hay gặp ở những người mắc bệnh đái tháo đường typ 2, tăng huyết áp, béo phì, thừa cân, mỡ bụng, rối loạn chuyển hóa lipid, bệnh gout.
Do đó, để đề phòng bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu cần thực hiện tốt chế độ điều trị bệnh lý nền tim mạch, đái tháo đường theo đơn của bác sỹ chuyên khoa. Bên cạnh đó, thực hiện chế độ ăn phù hợp theo từng mặt bệnh (giảm ăn mặn ở những người tăng huyết áp, hạn chế ăn ngọt, ăn nhiều bữa nhỏ ở bệnh nhân đái tháo đường, hạn chế ăn thức ăn nhiều đạm động vật, phủ tạng động vật ở bệnh nhân gout…). Thực hiện chế độ sinh hoạt, vận động thể dục thể thao hợp lý theo từng mặt bệnh chuyên khoa, mục đích duy trì cân nặng hợp lý, giảm mỡ bụng.
